Саха өһүн хоһооно: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Sahwi (ырытыы | суруйуу)
Сирэй иһэ уларытыллыбыт: 'ХУУУЙ!!!! ФИЗРУК!!!'
Тиэктэр: Солбуллубут blanking
Stryn (ырытыы | суруйуу)
к (Ырытыы) көннөрүүлэрэ: Sahwi бу торумҥа: Валентина Гаврильевна төннөрүлүннүлэр
Тиэк: Төннөрүү
1 устуруока:
Абааһы аһаабыт сириттэн арахпат
ХУУУЙ!!!! ФИЗРУК!!!
 
== А ==
 
 
 
* Аан дойдуга туохтан да үчүгэй эйэ, туохтан да куһаҕан иҥсэ.
* Аан дойду ахтылҕаннаах, бар дьон санабыллаах.
* Аан дойду дьонун ат гынан мииммит, орто дойду дьонун оҕус гынан көлүммүт.
* Аан дойду көхсө киэҥ.
* Аан тутааҕын тутан турда.
* Аастахха аба да амтаннаах, утаттахха уу да минньигэс.
* Аат бөҕө алдьанна, сурах бөҕө сууйулунна.
* Ааттаһар да ахсааннаах, көрдөһөр да күттүөннээх.
* Абааһы аһаабыт сириттэн арахпат.
* Аҕыйах тыл минньигэс, элбэх тыл сымсах.
* Аҕам киһи санаата улуу сыһыы уҥуоргу өттүн туоруур, дьахтар санаата аһын саҕатын ааспат.
* Аҕал диэтэххэ, антах хайыһар, ыл диэтэххэ, ымах гынар, кулу диэтэххэ, курус гынар, мэ диэтэххэ, мичик гынар.
* Айаҕын абатын, тумсун тууһун.
* Айаҕын бүөлээтэ.
* Айан киһитэ аргыстаах, суол киһитэ доҕордоох.
* Айан ыта ардырҕас, көс ыта көҥөс
* Айыы киһитэ ийэтигэр мичээрдээбит күнүттэн олоҕо саҕаланар.
* Акка иччитин күҥҥэ түөрт уонна өлөрөр санаа киирэр
{{Q|Арах диэхтээҕэр алакы буоллаҕа.}}
* Арыы киһитэ алаа, хаарты киһитэ харалҕан.
* Арыы үрдүгэр уу дагдайбат, кырдьык үрдүгэр сымыйа ыттыбат.
* Арыгыттан алдьаммыт, испииртэн иэдэйбит.
* Арай хаарга үктэммитэ кырдьык.
* Аска аҕыйах үчүгэй, үлэҕэ үгүс үчүгэй.
* Аска өһүм суох.
* Атах балай барда.
* Атахха биллэрдэ.
* Ат сүүрдэҕинэ ыт хаалсыбат.
* Ат күрүөнү намыһаҕынан көтөр.
* Ат көһүннэҕинэ ыҥыыр көстүө, быһах көһүннэҕинэ кыын көстүө.
* Атаҕастыыбын диэн атаххыттан ыллараайаҕын.
* Атаҕын төбөтүгэр үстэ эргийэн,дьэ уол оҕото.
* Атас туһугар атах тостор.
* Аттаабыт ыт курдук
:: Суолтата: дьыалатын эбэтэр кыдьыгын, үөрүйэҕин эмискэ бырахпыт киһини этэллэр
* Аттаах ойбоно, сатыы тайаҕа.
* Аттаах хонуга, сатыы өйүөтэ.
* Аттаах сатыыны кытта аргыстаспат.
* Аттаахтан кымньыытын ылар, сатыыттан тайаҕын ылар киһи.
* Атырдьах маһын хайа тардыспыттар.
* Атырдьах маһыныы арахсыбыттар.
* Акаары аттыгар өйдөөх курдук көстөөрү.
* Акаары ахсым, киһиргэс киэбиримтиэ.
* Акаары төбө атаҕы иллэҥ оҥорбот.
* Аһаан баран атаһын ахтыбыт диэбиккэ дылы.
* Алгыс баһа сыалаах, кырыыс баһа хааннаах.
* Алгыска оннооҕор абааһы ахсыыр.
* Албын киһи үс күлүктээх дииллэр.
* Албыннаан саһыл саҕаланыаҥ суоҕа.
* Албын тыла мүөттээҕэр минньигэс.
* Албыннаабакка сатаан атыылыан суоҕда.
* Албан ааттаах, суон сурахтаах.
* Албан аат, суон сурах түргэн кынаттаах.
* Алдьатыы дөбөҥ, оҥоруу уустук.
* Аҥаара таҥара маһа, аҥаара күрдьэх маһа буолбут.
* Аччыгы аһат, тоҥмуту ириэр.
* Аччык атас-доҕор буолбатах.
 
== Б ==
{{Q|Баай дьадаҥыны аһыммат, дьадаҥы баайы аһыммат.}}
{{Q|Баай дьадаҥыны кытта доҕордоспот.}}
* Баартан туһаныллыбат буолуллубат.
* Баар хаалбат, мал холлубат.
* Баар тииһимтиэлээх.
* Баайыллан маҥан ат ылыаҥ суоҕа.
* Баай хараҕа туохха да туолбат.
* Баастаах аттан ньаалаҕай арахпат.
* Байҕал бааллаах, үлэ күүрээннээх.
* Баскынан тур, атаххынан тур.
* Баттаҕа турда, иэнэ кэдэрийдэ.
* Барар сирэ баҕана үүтэ, кэлэр сирэ кэлии үүтэ.
* Барыам диэн маскын бараама.
* Бараммыт баһыллыбат, тохтубут туолбат.
* Барбат киһитигэр барбат, биэрьэт киһитигэр биэрбэт.
* Барбатах балык миинин курдук мэндээриччи көрдө.
* Барбатах ыт сыгынаҕы үрэригэр дылы
:: Суолтата: Эбээһинэһин толорбокко гынан баран, харах баайан толорбута буолар киһини этэллэр
* Балык уу дириҥэр, киһи олох үчүгэйигэр талаһар.
* Балык уудириҥин былдьаһар, киһи күн үтүөтүн (батыһар) көрдөһөр.
* Балык ыамнаах, киһи күннээх
* Баай оҕото бардам, тот оҕото дохсун
* Баһа суох маанымсык, төбөтө суох үтүөмсүк
* Баҕалаах баҕанаҕа ыттар
* Баҕа куттанар баччыр оҕо
* Баҕа силэ байҕалга баҕалаах
* Баҕа бэйэтин бадараанын хайгыыр
* Биир сымыыт ханна сытыйбатаҕай, уол оҕо ханна төрөөн өлбөтөҕөй
* Биир мас аҥаара - таҥара маһа, аҥаара - күрдьэх маһа
* Биир киһи - барыбыт туһугар, барыбыт - биир киһи туһугар
* Биир мэник сүтэрбитин сүүс көссүө булбат
* Бил баһыттан сытыйар
* Биһикпин ыйаабыт сирим
* Биэс уон икки күлэр эмэгэт кулута
* Биэрэрин бэскэ ыйаабыт, уунарын умнан кэбиспит
* Биэрэрин биэс тарбаҕыттан быстар кэриэтэ саныыр
* Биэтэк билиэҕэ.
* Бодорустахха бодоҥ биллэр, кэргэннэстэххэ кэмэлдьи биллэр
* Быа синньигэһинэн быстар, быһах угунан тостор
* Быар быһаҕас, түөс тоһоҕос
* Быаргын тарбаама
* Былыр күөс хоруота өҥөлөөхпүн диэбиккэ дылы
* Былыргы киһи - ынаҕынан, аныгы киһи - үөрэҕинэн байар.
* Былыргыны былыт саппыт, ааспыты ардах сууйбут
* Былырыыҥҥы дьирики хараҕын эриэхсит диэбиккэ дылы
* Быһах угун кыстыммат, суор хараҕын оҥуспат
* Быһах хоппотоҕун булугас өй хотор.
* Быт сиэтэҕинэ - тарбаныллыа
* Бытыгын быһа үктүөр диэри өйдөммөтөх диэбиккэ дылы
* Булуммута эрэ түптэ буруота.
* Буор уйбат буруйдаах, сир уйбат сэмэлээх
* Буруй эрэ Моттойоҕо диэбиккэ дылы
* Буруолаах буруолааҕы муҥа суох саныыр
* Буруону хааһахха хаайбыкка дылы.
* Бүргэһи хабахха хаайбаккын
* Бэҕэһээҥҥэ диэри ыт буутун ытыра сылдьарыҥ, бүгүн саһыл кутуругун тута сылдьаҕын
* Бэлэнньигин оҕуруотун аахпыт
* Бэлэһигэр силлээбит, куолайыгар хаахтаабыт.
* Бэлэһигэр биэс иннэлээх
* Бэйэ алҕаһын бэйэ билиммэт диэбиккэ дылы
* Бэйэ тыыныгар бэйэ өһө суох
* Бэйэтин иннигэр бэрэбинэ сытарын да көрбөт киһи.
* Бэйэтиттэн ситиспэтэҕин бэдэриттэн ситиһиэ.
 
== Д ==
* Доҕор доҕорун алдьархайга хаалларбат
* Доҕору булар дөбөҥ, доҕордоһор уустук
* Доҕордуу дьоҥҥо ыраах да чугаһыыр.
* Дойду сурахтаах, алаас ааттаах
* Дугдуруй да, оҕус
* Дулҕаҕа тумсун соттон кээстэ.
*Дуйдаах тааска дылы.
 
== Дь ==
* Дьадьайан баран баайгын кэпсээмэ, кырдьан баран күүскүн кэпсээмэ
* Дьадаҥы киһи үс хос куобах суорҕаҥҥа бүрүллэн утуйар, баай киһи иннэ-бүргэс үрдүгэр утуйар
{{Q|Дьадаҥы байбат, баай аһыммат.}}
{{Q|Дьадаҥы ыал уота сылаас, баай ыал уота кэмсиик.}}
* Дьахтар санаата аһынааҕар кылгас
* Дьахтар холумтаҥҥа тиийиэр дылы санаата түөрт уонна уларыйар.
* Дьахтар уруута амарах, эр киһи уруута таһарах
* Дьахтар амарах дууһата - дьиэ кэргэн тэбэр сүрэҕэ.
* Дьиэ аайы баар дьүһүннээх дьахтар.
* Дьиэм кэннин көрүмүнэ өллүм диэбиккэ дылы
* Дьол хараҕа суох
* Дьоллоох түөрэх курдук тиэрэ таһыллан сытар.
* Дьолоҕойугар тохтотто.
* Дьонноох киһи тутайбат
* Дьоҥҥо үтүөнү оҥоруу - дьоллоох буолууну оҥостуу.
* Дьэргэлгэн өҥүнэн оонньоото.
{{Q|Дьэ, ити - киһи тыла.}}
* Дьэс-куос тутунна.
* Дьүһүнүн көрөн киһини сэнээмэ
* Дьыала сытыйбат
* Дьэбин уоһуйан көрүстэ.
* Дьэтин ылла.
* Дьэргэстэй ыһыаҕын ыстылар.
 
== И ==
* Иирии икки итирии икки аҕас-балыс
* Иитиллэргэ тэриллибит ийэ сирим
* Икки адьырҕа эһэ биир арҕахха кыстаабаттар
* Икки атахтаах эриэнэ иһигэр, көтөр эриэнэ таһыгар
* Икки ардыларыгар уу тэстибэт дьоно
* Илии хамнаатаҕына айах хамныыр.
* Иннин тымтыктанан көрбүт суох
* Инчэҕэй тирбэҕэ быстыбат
* Илдьэ барар идэм, кытта төрөөбүт кыдьыгым, бииргэ кэлбит мэнигим
* Иҥсэтэ бэйэтинээҕэр улахан
* Иһигэр былас муостаах киирбит
* Истибиттээҕэр көрбүт ордук.
* Итирик киһи бөрөтөөҕөр кутталлаах
* Итирик киһиттэн оннооҕор ыт куттанар
* Итириккэ муора тобугунан, халлаан хабарҕатынан
* Иттэннэри бырах, умсаннары уур - үүт үкчү буолбаат
* Ир суолун ирдэстэ.
 
== К ==
* Киирбит күн күөрэйиэ.
* Ким доҕордоох, ол дьоллоох
* Ким үлэлээбэт, ол аһаабат
* Кимиэхэ хойуу, кимиэхэ убаҕас
* Килбиэн көмүс киртийбэт, киһи бэрдэ кэхтибэт.
* Киһи айаҕын саба туппаккын
* Киһи буруйа ааспат - халлаан халлаан түргэн0ник көнөр
* Киһи да сүөһү да айаҕынан
* Киһи киэбэ хайдаҕа - көстөр кини хараҕар.
* Киһи тыла – ох
* Киһи иккитэ төрүөбэт
* Киһи итэҕэһигэр төрөөбүт киһи
{{Q|Киһи киһиэхэ - сур бөрө.}}
* Киһи тыла уоттааҕар абытай
* Киһи аан дойдуга биирдэ төрүүр
* Киһи кэмнээх, балык ыамнаах
* Киһи хараҕа туохха да туолбат
* Киһи хараҕа иинин буоругар эрэ туолар
* Киһи үйэтэ аттаах киһи түннүгүнэн элэс гынан ааһарын курдук
* Киһи кэпсэтэн, сылгы кистэһэн, ынах маҥыраһан билсэр.
* Киһи сырыттаҕына сырыттым диир
* Киһи санаалаах, туу сүрэхтээх
{{Q|Киһи эттэҕинэ, эмиэ да сөпкө дылы.}}
* Киһи өллөҕүнэ үтүөтэ биллэр
* Киһини үлэ киэргэтэр
* Киһиргиибин диэн кирсин быстаарай
* Киһиргээн кэтэҕэ тулларын кэрэйбэт
* Киһиргэһэ бэрт киһи бэрдэ дэппэт.
* Киэҥ иһит кэһиэхтээх.
* Киэҥ үрэх чэлгиэннээх, уһун үрэх уорааннаах
* Киэҥ көҕүс кыараата, уһун санаа кылгаата
* Киэһээҥи аһыырдаах киһи чугаһаабат киһитэ
* Күһүҥҥү киһи күлбүтүнэн, сааскы киһи салбаммытынан
* Күлэр икки ытыыр икки аҕас балыстыылар.
* Күөнэххэ быһахтаммыкка дылы.
* Кыайыам суоҕа дэнии -кыаһыланан кэбиһии.
* Кыайтарыы кыһыытын билбэккэ - кыайыыга кылыйан тиийбэккин.
* Кыһалҕа кыһыл кымньыылаах
* Кыһалҕа таһыйара талахтааҕар сытыы
* Кыра да кыһарыйар
* Кыра киһи кыһалҕаны билэр
* Кыраҕа кыһаллыбат, улахаҥҥа уолуйбат
* Кыталык кынатын төбөтүгэр кыырпахтааҕар дылы
* Кыталык кыталыгы булсар, суор суору булсар.
* Кырдьаҕас ыт сымыйанан үрбэт
* Кырдьаҕас киһи сүбэтэ дьолго тиэрдэр
* Кырдьаҕастан алгыһын ыл
* Кырдьаҕастан алгыһын ыл, эдэртэн эйэтин ыл
* Кырдьаҕаһы матаҕаҕа хаалаан сылдьан сүбэлэтиҥ
* Кырдьаҕаһы хааһахха хаалаан сылдьан сүбэлэт
* Кырдьан баран кылыыһыт буолбукка дылы
* Кырдьык ууга да тимирбэт, уокка да умайбат
* Кырдьык хаһан да кыайа турар
* Кырдьыгы хайаа да - кылбайан тахса туруо.
* Кырдьык үрдүгэр сымыйа ыттыбат, арыы үрдүгэр уу дагдайбат
* Кырыыс баһа хааннаах, алгыс баһа арыылаах
* Кыыс оҕо ырыатыгар кыттыспыт, уол оҕо тойугар холбоспут
* Кыс хаар ортото кыталык этинэн сүрэхтэппиккэ дылы
* Кыhыл тылынан кыырар, кураанаҕы куолулуур
{{Q|Кыһыл тыл - байҕалы оломнуур.}}
* Кыыһыр да, доҕоор, оннооҕор халлаан тыалырар
* Көмүс кытахтан төкүнүйдэ.
* Көтөр өҥүнэн, киһи өйүнэн
* Көтөр кынаттаах көтөргө, киһи дьолго ананан айыллыбыттар
* Көҕөн көттөҕүнэ көппөх оргуйар
* Көҕөнү тутаары чөркөйтөн маппыт
* Көҕүлүн илбийэр, кэтэҕин кэрдэр
* Көбүөхтүүрүн аанньа күөх киһиргэс
* Көлүүрдээх оҕус от хаата, үлэ киһитэ ас хаатa.
* Көрдөөбүт көһүйэ көмүһү булар
* Көмүс харчы күүстээх, эттээх ат эрэмньилээх
* Көмүскэтэрим эрэ көмүскэм уута, харыстанарым эрэ хараҕым уута
* Көс ыта көҥөс
* Куһаҕан киһи кулгааҕа кутуругун төрдүгэр
* Куһаҕан киһи көрбүтүнээҕэр үчүгэй киһи сэрэйбитэ ордук
* Куһаҕаны доҕордоспут куһаҕаҥҥа тиксибэт буолбат, хотоҥҥо киирбит саахха биһиллибэт буолбат
* Кулуннаах биэ курдук куодарыһаллар
* Кулгаах хаалыа, муос үүнүө
* Кулгаах ырааҕы истэр, харах чугаһы көрөр
* Кутуйах иинин кэҥэттэ.
* Кутургуйаҕа бэл бухатыыр айа диэбит үһү
* Кутургуйа талбытыгар тахсар, тойон талбытынан дьүүллүүр
* Куттамсахха турбут барыта тойон
* Куттас бэйэтин күлүгүттэн куттанар
* Куттас үйэтигэр сүүстэ өлөр
* Кус түспэтэх уута суох
* Кус көттөҕүнэ, көппөх көтөр.
* Куһаҕан ыт оннун булбат
* Кутурук куйаар, тэллэх тэлээр киһи.
* Кэччэгэйтэн кэлтэгэй хамыйахтаах басыһар
* Күлүгэр ырдьыгынаабыт ыкка дылы
* Күлүгүн туттаран кэбистэ.
 
***
*Күлэр икки ытыыр икки аҕас балыстыылар.
* Күнүм буолла: күөнэҕим таҕыста
* Күнүм буолла: күөрэгэйим ыллаата
* Күнүм туолла, кэмим-кэрдиим кэллэ
* Күнүҥ иннигэр өлбөккүн
* Күнүүлээтэххэ түүн уһун, көһүттэххэ күн уһун
* Күнэ да күөнэҕэ да буолбут
* Күн киһитэ көмүскэс, айыы киһитэ аһыныгас
* Күн сири сырдатар, үөрэх - киһини
* Күн сирэ күндү
* Күн аайы эбиллибэт билии көҕүрүүр
* Күн туллара, күһэҥэ быата быстара буолла
* Күрүөтэ суох окко киирбит
* Күөскүн эрдэттэн өрүнүмэ
* Күөх далай, хара тыа иччитэ суох буолбат
* Кэччэгэй кэриэһэ суох
* Кэбирэх мастан үөн арахпат
* Кэтэһэн-кэтэһэн кэлтэгэй буолбут, манаһан-манаһан маҥаас буолбут
* Кэтээбитэ кэргэнэ, манаабыта балаҕана
* Кэһиллибэт кэс тыл
* Кырдьаҕас ыт күрдьүктэн арахпат
* Кыһыл тылынан ыллыктанар
* Киһи тыла уоттааҕар абытай
* Кэрдиэҥ иннинэ кээмэйдээ, быһыаҥ иннинэ былааннаа.
* Кээнчэ быта кэтэххэ ыттыбытыгар дылы.
* Кыыс оҕо төрөөтөҕүнэ уот иччитэ үөрэр.
 
== М ==
* Маҥнайгы үрүүмкэни киһи иһэр, иккис үрүүмкэ киһини иһэр
* Моһоллору туораан модун санааланыаҥ.
* Мөккүстэххэ, кырдьык көстөөччү
* Мутугунан быраҕар муҥур үйэ
* Муҥ маһы кэрийбэт, дьону кэрийэр
* Муора тобугунан, халлаан хабарҕатынан
* Муос -муоска, тиис -тиискэ .
* Муус ураҕаһынан үүрбүт
* Муус сүрэхтээх, тимир тириилээх.
* Мин оҕом саары чуккулаах диэбиккэ дылы.
* Миннэрин билсибит дьон
* Миигин эйигинньик да абааһы сиэ суоҕа
* Миигинниин биэс хааһах диэбиккэ дылы.
* Мэкчиргэ үрдүк тиит төбөтүн былдьаһарыгар дылы
 
== Н ==
* Наһаалаан эр, көрдөөбүккүн биэриэм ээ.
* Наһаа быаргын тарбаама,бэйэҕэр тиийэн кэлээрэй.
* Норуот күүһэ - көмүөл күүһэ
* Нуучча күллэҕинэ саха күлэригэр дылы.
 
== О ==
* Олох оҕо оонньуута буолбатах
* Олох олоруу - Ийэ дойдуга иэһи толоруу
* Олорор мутуккун кэрдимэ.
* Олоруохтааҕар оҥорор ордук.
* Олус кылгас олоххо олус иллээх буолуохха.
* Оҕо - киһи дьоло, эрэлэ
* Оҕолоох ыалтан уот иччитэ үөрэр
* Оҕус күүстээх да, оһох төрдүгэр сытар, ыт ытырыык да, сыыска сылдьар
* Ойоҕоскор хатырыкта хаалан
* Ойуурдаах куобах охтон биэрбэт, дьонноох киһи өлөн биэрбэт
* Ойуурдаах мас охтубат
* Окко түспүт оҥоһуум, сиргэ түспүт сэрэбиэйим.
* Оннооҕор ый-күн алтыһар
* Оннооҕор ойуур (хара тыа) маһа үрдүктээх-намыһахтаах
* Оҥхой сир уута суох турбат
* Оҥойор айаҕын туһугар сылдьаахтыыр.
* Оҥойон турар оҥоруугуттан ордуон кэриэтэ, ох сааттан ордуоҥ
* Оройунан көрөн дьэ уол оҕото.
* Отонноотоххо оннооҕор оҥоойук туолар, үлэлээтэххэ үлэ бүтэр
* Оттон-мастан тутуһан,син дьылы туораатыбыт.
* Отуутугар ыксаабыт оҕус курдук.
 
== Ө ==
* Өйдөөх өйүнэн өлөртөн куотар
* Өй -санаа өрүһүйүөхтээх - өһү -сааһы өһүлүөхтээх.
* Өйө суох киһи, мэнэрик дьахтар курдук, санаата таһыгар
* Өлбүт киһиттэн утурук эрэйбиккэ дылы
* Өлбүтү кытта өлбүт суох
* Өлүү быалаах, сор суоллаах
* Өлөрсүбүтү өлөрөн кэбиһэр - өбүгэ үгэһэ
* Өҥө өҥөнөн, үтүө үтүөнэн төлөнөр.
* Өрүс долгуннаах, олох очурдаах
* Өрүскэҕэр өрүскэ түһээйэххин.
* Өс хоһооно - өбүгэ номоҕо
* Өтөх төҥүргэстээх, уот кыымнаах
* Өттүк харалаах, илии тутуурдаах .
 
== С ==
* Саары баттаһар, саппай уопсар
* Сааттааҕы оҥорума - саргыгын самнарыма.
* Санаа баҕарар да, күүс тиийбэт
* Санаалаах татыма, өйдөөх мөлтөҕө
* Саҥа кэм - саҥа кыах
* Саҥа кэлбит тураах курдук
* Саҥа ыччат санаата күүстээх
* Салыҥнаах балык курдук киһи
* Сарсыарда эрдэ турбатаххына күҥҥүн сүтэриэҥ, оҕо сааскар үөрэммэтэххинэ олоххун сүтэриэҥ.
* Саһыл курдук ньылаҥнас, ыт курдук ырдырҕас
* Сатаабат сата баһын тардар, өйдөөбөт үөдэни хаһа
* Сатаа да саhыл саҕалан.
* Сатаан үөрэр идэлээх - саамай уһун үйэлээх.
* Сатабыллаах саһыл саҕалаах.
* Сатаммыт сап саҕаттан салҕанар
* Салаҥ киһиэхэ хара тыа маһа ытыыр
* Саллар сааһым, үллэр үйэм
* Саха, оҕуһун мииннин да, ырыаһыт
* Сахсырҕа саҥата да иһиллэр чуумпуга
* Саһыл түүтүнэн, киһи баайынан
* Сир быйаҥнаах, киһи сатабыллаах.
* Сир түннүгэ киһи.
* Сиргэ түспүт сэрэбиэй, окко түспүт оҥоһуу
* Сирэйиттэн түүнүк үүммүт
* Сирэйигэр суорат кутан салыаҥ буоллаҕай.
* Силиһэ суох мас үүммэт.
* Силлибэт сириттэн ылларда.
* Сиэгэн сыыһа сиргэ быраһҕыллыбат, буобура сыыһа буорга хаалбат
* Сокуон хараҕа - мэкчиргэ төбөтө
* Солуута суох сонумсах, кэмэ суох киһиргэс.
* Сото кылгас даҕаны, соло улахан
* Сотору да көстүөх сордообут
* Соххор хараҕын уутун, доҕолоҥ сүһүөҕүн уутун сүүрүгүрпүт
* Соххортон солкуобайын, доҕолоҥтон торуоскатын көрдөөбүккэ дылы.
* Сордоҥ өллөҕүнэ тииһэ хаалар, киһи өллөҕүнэ аата хаалар
* Сөбүлээбит сүгэһэрдээҕи батыһар, таптаабыт тайахтааҕы батыһар
* Суобас диэн сур соноҕос буолбатах, уларсыкка сылдьыбат
* Суон ойуур курдук дурда, халыҥ ойуур курдук хахха
* Суон тиити быһаҕынан кэрпиккэ дылы.
* Суор суорун хараҕын оҥпот
* Суор суорун хараҕын оҥпот, тойон тойонун түһэн биэрбэт
* Суор оҕото - суор, тураах оҕото - тураах
* Суоҕу суоруоҥ дуо
* Суохтуу абааһыны балыйбыкка дылы
* Сүгэ кыайбатаҕын, сүбэ кыайар
* Сүгэ түһүөр дылы дүлүҥ сынньанар
* Сүүстэ истибиттээҕэр биирдэ көрбүт ордук
* Сүүстэн биири талбыт курдук
* Сүтүктээх сүүс айыылаах, уорбут биир айыылаах
* Сүтүктээх сүүс айыылаах, ийэтин да хоонньун хаһан көрүөҕэ
* Сүөһү тириитин үстэ сүлбэттэр.
* Сүөһү эриэнэ таһыгар, киһи эриэнэ иһигэр
* Сүөһү күрүөлээҕэ үчүгэй, киһи бастааҕа үчүгэй
* Сүһүөхтээх бүдүрүйбэт буолбат, тыллаах кэлэҕэйдээбэт буолбат, харахтаах чыпчылыйбат буолбат
* Сүрэхтээх киһи сүгүн буолбат.
* Сүрэхтээх киһи туохтан да маппат
* Сүрэх баҕарар да, сүһүөх тиийбэт
* Сүрэҕэ суох сүүс сүбэлээх
* Сүрэҕэ суох киһи утуйумтуо
* Сүрэҕэ суох үлэ чэпчэкитин, ас минньигэһин талар
* Сэнээбиккиттэн сэттэҕин ылыан
* Сэргэх хаһан да хаалбат
* Сэрэн, сэттэҕин ылыахтара.
* Сэттэ киһи биир анньыыны аҕала барбыттарыгар дылы
* Сэттэ ыт тыһы биир кээнчэ буолбатаҕар дылы
:: Суолтата: Ахсаанынан элбэх эрээри, туһата кыра
* Сымнаҕас уостаах кулун икки биэни эмэр
* Сымыйа туоһулаах диэбиккэ дылы
* Сымыйаччы туоһулаах
* Сыл диэн хонук
* Сылдьар даа сылаалаах (эбэтэр сылдьар да сыа буолбат).
* Сылдьыбыт сыа аһылыктаах, утуйбут уу аһылыктаах.
* Сылдьыбыт сыыһы булар
* Сылдьыбыт сыысхала сыыстааҕар элбэх, орто дойду оһоло оттооҕор элбэх
* Сыылла сылдьан сыарҕа быатын быспыт.
* Сыыһар сыыстааҕар элбэх, оһол оттооҕор элбэх
* Сылгы кистэһэн, киһи кэпсэтэн билсэр
* Сыалыһар быарыныы сымнаабыт
* Сыптарыҥнаах ынах хотону бүтүннүү сутуйар.
* Сыыр намыһахтыы миигинэн тиискин суунан эрдэҕиҥ.
 
== Т ==
* Таала кырыыламмыт
* Тарбаххынан тал, сөмүйэҕинэн сүүмэрдээ
* Тапталы киһи булбат, таптал бэйэтэ булар
* Таптаатаххына тайахтааҕы батыһыаҥ.
* Тарбаххынан талан, сүрэххинэн сөбүлээн, хараххынан хайҕаан ыл
* Тимир тириитин кэппит
* Тимир илии, кытаҕас ытыс
* Тимири дьэбин сиир, киһини санаа -оноо иэдэтэр.
* Тиллиһэ тиэргэн, булкуһа буруо
* Тииһин сааҕын киһинэн сууйар
* Тиитин мин охтордум, тииҥин эн итигэстээтиҥ.
* Тиэргэн ыта үрүгэнигэр дылы
* Тэһэҕэс ыаҕаска дылы.
* Тойон олоҕор тураах олорор
* Тот бөҕө муҥнаах, аас бөҕө алдьархайдаах
* Тот тоҥуй, аччык амарах
* Тоттоххо тобук уйбат, аһаатахха атах уйбат.
* Токко сыа да сымсах, ааска уу да минньигэс
* Тоҕон ыт кутуругунан оонньуур
* Төрөөбүт дойдугун хараҕыҥ харатын курдук харыстаа
* Төрүт киһи төрүөҕэ, ытык киһи ыччата.
* Тураах ойоҕун курдук ачаа
* Туохха да ис буолбат киһи.
* Тумсун дулҕаҕа сотунна
* Туттуоҥ иннинэ толкуйдаа, кэрдиэҥ иннинэ кээмэйдээ
* Туора киһи киэнигэр кыл саҕаны да көрөр, оттон бэйэтин иннигэр бэрэбинэ сытарын көрүммэт
* Туу курдук судургу киһи.
* Түргэн сырыылаах түптэ кутурук, тиэтэл сырыылаах тэлээр тэллэх
* Түүҥҥү сырыылаах, түүлээх уллуҥах.
* Түүн утуйбакка, күнүс олорбокко
* Түөкүн киһи үс күлүктээх
* Түөкүн мэлдьэҕэр, ыт тииһигэр эрэнэр
* Түөкүн мэлдьэҕин эрэнэр, ыт тииһин эрэнэр
* Түөкүн сүүс суоллаах
* Түөкүн үрдүгэр түөкүн үөскүүр.
* Түөһүн күүһүнэн, илиитин эрчиминэн
* Түөһүгэр силлэнэ -силлэнэ сытар киһи.
* Тыал курдук киһи.
* Тыал хоту бара сорунума - уларыйарын умнума.
* Тыалынан киирбит холоругунан тахсар
* Тыала суохха мас хамсаабат
* Тылгын эрэ биэрэр - тутах, толороруҥ -туйгун.
* Тыынын хабахха үрбүт
* Тыл уҥуоҕа суох
* Тыл тылдьыттаах, ыал ыалдьыттаах.
* Тылыттан хаптарда.
* Тыыппалаах ыччат тахсыыһы.
* Тыыннаах дьон тэбэр сүрэхтээх, саныыр санаалаах буолаллар
* Тыыннаах киһи тапталтан ханна да куоппат
* Тиэтэйбит сыарҕа сыыр анныгар хаалар, тиэтэйбэтэх - сыыр үрдүгэр тахсар.
* Тэбэр сүрэхтээх, тардар тымырдаах, оонньуур хааннаах киһи
* Тэбиэн саҕа хара санаатааҕар түөн саҕа үрүҥ санаа ордук
* Тэллэҕэр тэстибит, суорҕаныгар холлубут
* Тэҥнээххэр киирдэххинэ, тэллэх ыта буолуоҥ
* Тэбэр атах, охсор илии оҥостубут.
 
== У ==
* Улуу дойду оспуостаах, аан дойду аартыктаах, күөх далай оломноох, хара тыа ыллыктаах
* Улуу дьон харахтара көрүгэс, кулгаахтара истигэн.
* Уол оҕо дьоаллоох, соноҕос ат соргулаах
* Уол оҕо дьолун туох да билбэт
* Уол оҕо дьоло сир түөрт өттүгэр
* Уол оҕо төрөөтөҕүнэ куруҥҥа суор үөрэр
* Уол оҕо төрөөтөҕүнэ суор үөрэр, кыыс оҕо төрөөтөҕүнэ ыт үөрэр
* Уол оҕо биир күн ат өрөҕөтүгэр, биир күн ат уорҕатыгар
* Уол оҕо дьоллоох, таҥара баайдаах.
* Уолугунан тыынан, бэлэһинэн тарбаан турда.
* Уохтаах буору сиэмэ сөбүлүүр, үтүө санаалаах киһини дьон сөбүлүүр
* Ууокка бырахтахха, кэҥсик тахсыбат, күөх окко суулаатахха, атыыр оҕус сыллаабат, сыаҕа былаатахха, ыт сымсайбат
* Уруу ырааҕа, уу чугаһа ордук
* Ураанай туоһахталаммытыгар дылы
* Умнаһыт бурдугун тыал көтүппүтүгэр дылы
* Умса түстэххэ сүүспүттэн өйүө, иттэнэ түстэххэ кэтэхтэн өйүө
* Умсаннары уур, иттэннэри уур, үүт үкчү аҕатын курдук.
* Устар ууну сомоҕолуур уус тыллаах
* Уу диэбитэ - хаар, хаар диэбитэ - уу
* Уу кыыһыгар дылы уруумсах.
* Ууну омурдубут курдук ньимиликээн олордо.
* Ууга түстэххэ ороспот сыганныылар
* Ууга түспүт киһи оттон тутуһар
* Уутааҕар чуумпу, оттооҕор намыһах .
* Улахан айаҥҥатуруммут киһи ыт үрэригэр наадыйбат.
 
== Ү ==
* Үгүс киһи хараҕа - таҥара хараҕа, үгүс киһи санаата - таҥара санаата
* Үлэ ата - от хаата, үлэ киһитэ - ас хаата
* Үлэ сыа кырбыыр буолбатах.
* Үлэ үксэ, тыл аҕыйаҕа үчүгэй.
* Үлэни хаһааныма, аһы хаһаан.
* Үлэҕэ үлүһүйүү- үчүгэйгэ өксөйүү.
* Үктээтэххэ, оннооҕор кутуйах оҕото чыыбыргыыр
* Үҥсэҥҥин үүттэ ис, хобулааҥҥын хобордоохто салаа.
* Үөрдүбүт киһиҥ хараҕа - үрдүктэн үрдүк хайҕабыл.
* Үөрэнии - син биир сүүрүгү утары эрдинэр кэриэтэ
* Үөрэх баар - бараммат баай
* Үөрэҕэ суох киһи хараҕа суоҕун кэриэтэ
* Үөрүнньэҥ киһилиин күн үөрсэр.
* Үптээҕи көрдөҕүнэ - өлөрөр, харчылааҕы көрдөҕүнэ - халыыр
* Үрүҥү хара, хараны үрүҥ диир киһи.
* Үрдүлэринэн үрүҥ чыычааҕы көтүппэт,анныларынан сур кырынааһы аһарбат.
* Үс өргөстөөх, аҕыс кырыылаах киһи
* Үс саха куолута
* Үтэһэтэ туолбут, чабычаҕа таһымнаабыт
* Үтүлүгүн иһигэр кокуоскалаабыкка дылы.
* Үтүө аат-суол баайдааҕар ордук
* Үтүө доҕор - улуу баай.
* Үтүө киһи биир тыллаах, үтүө ат биир кымньыылаах
* Үтүө киһи үллүктээх, бэрт киһи бэриилээх
* Үтүө тыл баайдааҕар күндү
* Үүт испэтэх үнүгэс оҕотугар дылы
* Үүтүн тохпут оҕоҕо дылы
* Үүн тиэрбэһигэр дылы эриличчи көрбүт.
* Үрүҥ күн сырдыга баҕалаах
* Үчүгэй майгыҥ - көтөр кынатыҥ
* Үчүгэй эмиэ доҕуһуоллаах, куһаҕан эмиэ содуллаах
 
== Х ==
* Хаан-урууну өрүс да уутунан сууйуллубат
* Хаана хойунна.
* Хаахыныыр мас охтон биэрбэт
* Хайдар суола биллибэт, хаһыырдар саҥата иһиллибэт
* Хайыҥын охсунна
* Халлаан хабарҕатынан, муора тобугунан киһи.
* Халлааҥҥа туойан кэбистэ
* Халлаантан ас түһүө диэн айаххын атыма.
* Халыҥ хаһанан харчы кэбиһэр, суон саалынан мохсуо кэбиһэр
* Халбаҕа дылы суохтан атыны билбэт
* Хампыат мичиҥнэтэр, хайҕар киһиргэтэр.
* Хантайан туран халлааҥҥа силлээмэ
* Халыҥ хаһанан харчы кэбиһэр, суон саалынан мохсуо быраҕар
* Халыҥ айыы, хара буруй
* Ханнын сааҕа сылаас ынах төрүөхтээх буолар.
* Хара үөһүн хаһыспыт.
* Харайбатахха, тимир да дьэбиннирэр.
* Харбаан көрдөҕүнэ хабыалыктаах, тутан көрдөҕүнэ тутуолуктаах.
* Харыйаны таҥнары соспут курдук киһи
* Харсыылаах оҕустар курдуктар
* Харчы ахсааны сөбүлүүр
* Харытыттан харбатта.
* Хахай хаанын киллэрбит.
* Хаҕыс сыһыантан харах ууланар.
* Холоон эрээри хоноһомсуйар, барбах эрээри маанымсыйар
* Хоргуһу кытта аргыстаһыма, кутталгыттан бэйэҥ хоргус буолуоҥ
 
== Ы ==
* Ыалдьартан илии арахпат, таптыыртан харах арахпат
* Ыалдьыты маанылыыр, тоҥмуту ириэрэр
* Ыалдьартан илии арахпат, таптыыртан харах арахпат
* Ыалга аһаабыт ас боруокка хаалар
* Ый-күн ыһыаҕа оҥордо
* Ынах эрэ муостаах, сылгы эрэ туйахтаах, ыт эрэ тиистээх
* Ыраас мууска ууран биэрдэ.
* Ыстаабыккын эрэнимэ, ыйыстыбыккын эрэн
* Ыстыыр ыас оҥостубут.
* Ыт аттаппыт киһитигэр бэрт буоларыгар дылы
:: Суолтата: Куруук атаҕастанар киһигэр ньылаҥныыры этэллэр
* Ыт аттаппыт киһитигэр бэрдигэр дылы
* Ыт аһыыр иһитигэр кулгуйарыгар дылы
* Ыт баһа көмүс кытахтан төкүнүйбүт диэбиккэ дылы
* Ыт курдук ымсыылаах
* Ыт кыыстаннахха кыпчыйар
:: Суолтата: сөбүлээбэти биллэрии
* Ыт саадахтаммытыгар дылы
* Ыт сыҥсыйбытыгар дылы
:: Суолтата: Дуона суох дьыала туһунан этэллэр
* Ыт саһылы тутан баран ойуутун көрө сатыырыгар дылы
* Ыт тииһиттэн ыт туох да буолбат
* Ыт тииһиттэн ыт өлбөт, ынах муоһуттан ынах өлбөт
* Ыттан тириитин ылыаҥ суоҕа
* Ыт үрбэт, ымыы ыллаабат, тураах тохтообот, туруйа хаһыытаабат
:: Суолтата: Чуумпу, киһи-сүөһү суох, иччитэх
* Ыт үрэр, тыал үүрэр
* Ыт хаалтыстаммытыгар дылы
* Ыт ыксаан икки хараҕа суох оҕону төрөтөр.
* Ытыс үрдүгэр түһэрдилэр
* Ытыс тэһэҕэс киһи.
* Ылар илии билбэт, биэрэр илии билэр
* Ылбайга быһахтаммыкка дылы
* Ынаҕы иккитэ сүлүллүбэт
* Ыытар кыырт, тэбэр мохсоҕол
* Ырбаахытын тэллэҕэр уон уоттаах дьахтар.
* Ыттаах куоскаҕа дылы.
* Ыт киһи доҕоро.
* Ыт атаҕын туттарда.
 
== Э ==
* Эмэһэтигэр муус купчуур киирбит
* Эмэһэтин кирсэ быстыбыт
* Эмэһэтин тыаһыттан үргэр
* Эн эппэтэҕиҥ – таҥара эппитэ буоллун
* Эн инниҥ туспа, мин инним туспа
* Эдэрбин диэн эрэнимэ, кырдьаҕаспын диэн түүнүмэ
* Эдэр саас, күөгэйэр күн
* Эдэртэн эйэтин, кырдьаҕастан алгыһын
* Эттэрин ыт сиэбэт буолла
* Элбэҕи истэр киһи элбэх хобдоҕу билэр.
* Элбэх тылтан элбэх сыыһа тахсар
* Элбэхтэн элбэх охтуо, аҕыйахтан аҕыйах охтуо
* Элийбити элиэ сиир, быралыйбыты бырдах сиир
* Этэҥҥин эт сиэҥ суоҕа, хобулааҥҥын хоһуок саахар сиэҥ суоҕа
* Этиллибит тыл иһиллибэт буолбат
* Эппит тыл биир, санаабыт санаа төлөрүйбэт
* Эйэҕэс киһи үгүс доҕордоох
* Эриэн ыт элэгэ, күөт ыт күлүүтэ буолбут
* Эрэ суох дьахтар хаппыт хатыҥ кэриэтэ.
* Эрэй бөҕөтүн таныытынан тыырбыт киһи.
* Эрэйдээх этигэс, муҥнаах булугас
* Эрэйдээхтэн эрэй арахпат, муҥнаахтан муҥ арахпат
* Эргэ эстибит, саҥа сандаарбыт
* Эрдэ турбут чыычаах тумуһун соттор, хойут турбут чыыаах хараҕын хастар
* Эр киһи тыла биир
* Эр бэрдэ, элик үтүөтэ
* Эр киһи уһун санаалаах, киэҥ көҕүстээх
* Эр киһи эһэ-бөрө сүрэхтээх
* Эр сүрэҕинэн, эһэ тыҥыраҕынан
* Эр сүрэҕинэн, дьахтар тапталынан* Балык ыамнаах, киһи күннээх
* Эһэ кымырдаҕастаабытыгар дылы.
* Этиттэн эрэ сиэҥ дуо,мииниттэн да иһистэҕиҥ ди.
[[Category:!Main category]]
[[Category:Өс хоһооно]]