Нуучча өһүн хоһооно: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
 
5 устуруока:
* Харах - дууһа сиэркилэтэ
* Харах куттанар, илии оҥорор
 
* Биир төбө үчүгэй,икки төбө оннооҕор ордук
 
* Холуодьаска силлээмэ уу туһалыа
* Мээнэ балыктыаҥ суоҕа.
15 устуруока ⟶ 13:
* Кыһынын билбэтим, саас.
* Сайын-быыл, кыһын хаар кыыдамныыр.
8* Күһүн кэлэн, туох баар ыйытыы иһин.
* Сайын төрүүр буоллаҕына, кыһын туһаланар.
* Мохсоҕол дьиибэ буолбатах, кыһын бөрө үгэһин батыһа сылдьар.
* Сайылыкка кыстыыр.
* Кыһыҥҥы суол, убаҕас саас.
* Куттаныма, кыһын, - саас кэлиэ.
* Ким саас сытыйбат, сыл устата тот буолар.
* Сайынын үүттээх, кыһынын үптээх.
* Биир хараҥаччыта сааскыны оҥорбот.
* Колодезников үрэҕин таһыгар куоппаттар.
* Кыһыҥҥы күн хараҕын уута күлэр.
* Хаардаах тибии иккилии.
* Кыһын саас куттуур да, син биир ирэр.
* Ходуһаҕа уу-оттооһун.
* Уу баара буоллар, от үөскүө этэ.
* Кыһыҥҥы тымныйбатын курдук, туох барыта баһыйар.
* Кыһын үс хаайыылаах сиргэ олорбот.
* Бэс ыйыгар аан бастакы отон айаҕар угаллар, иккитин ыалга илдьэ бараллар.
* Ким сири биэрэр, ол сир иккис охсор
* Төрөөбүт буор биһик
* Хонууга буолбакка Ниваны аһатар
* Сиртэн сыаналаах табаар улаатар
* Ким сири тоҥхоҥнуурун ордорбот
* Сиргэ тиийэ сүгүрүйүмэ тэллэй да көтөҕүөҥ суоҕа
* Биир быыл өрө көтөҕүллэн кэллэҕинэ, биир сибэкки түстэҕинэ, бүтүн аан дойду арыллар
* Үтүө сир-буор түөкүн, куһаҕан сир-дойду түөкүн
* Эһэ олорор сирэ буолбатах, куурусса хаһыырар сиригэр
* Сир-халлаан икки ардыгар саамай сыаналаах киһи
* Булуус быттахха сир ходуһатынан буолар.
* Уу аалсар.
* Чуумпу уу дириҥ.
* Ахсынньы - кыстык бэргэһэ, от ыйа-сайын макушката.
* Саҥа дьыл-саас эргиллиитэ.
* Тохсунньу-сыл саҕаланыыта, кыһын ортото.
* Олунньуга саас аан бастаан көрсүөхтэрэ.
* Байҕал кытыытыттан кыраһыабайдык, муораттан-кыраһыабай биэрэк.
* Хонууга хаар хомуура - бурдук үүнүүтэ.
* Кыһын оттоммут диэн ыйытта.
* Кыһын бөрө куттаныма, сайын сахсырҕа.
* Кыһыҥҥы күн хараҕын уута күлэр.
* Тымныы, тимири алдьатар, көтөрү күөрэтэр.
* Хаар элбэх - элбэх бурдук, уу элбэх - элбэх от.
* Саас кыһыл, сут да, күһүн ардах да, тот да.
* Саас сибэкки, күһүҥҥү түүтэх.
* Саас уонна күһүн-аҕыс хонук.
* Күһүҥҥү ардах үүнэн, күһүҥҥү ириҥэрэр.
* Муус устар ыйга ханна баарый, онно лужина от ыйыгар баар.
* Сайыҥҥы нэдиэлэ кыһыҥҥы күн быдан ыарахан.
* Сайын-тыһы, оттон кыһын-силбии.
* Сайын мунньар, кыһын кэлэр- барар.
* Күһүн уонна воробей баай.
* Күһүн сүөһү сиир, киһи үчүгэй.
* Балаҕан ыйа саннын санныттан, тулунуттан.
* Алтынньы биир да колесоһу сөбүлээбэт.
* Алтынньыга күн сытыырхайан, оһох чугаһыгар хомун.
* Сэтинньи ыйга күһүн тустар.
* Сэтинньи - балаҕан ыйа, алтынньы- балаҕан ыйдара, төрөөбүт убайа.
* Биир Тиит ойуур илик.
* Улахан мас уонна тэллэй анныгар олорор.
* Силиһэ суох эрбэһин уонна эрбэһин үүммэт.
* Элбиир кутталлаахтар.
* Үтүлүк иһигэр тыалы тутуоҥ суоҕа.
* Ый сырдыга барыта сандаарар буолбатах: ый сырдыга да, сылааһа да суох.
* Ыҥырыа да аһыа, мүөт да биэриэ.
* Чаҕылҕан чаҕылҕан чаҕылыйар сиригэр чаҕылҕан чаҕылыйбат.
* Ый курдук сырдык буолбатах, барыта күн уота буолбатах.
* Тыа таһыгар олоруу-аччыктааһын суох.
* Кымырдаҕас уонна сиик - уу.
* Оломнору билбэккэ, ууга тимиримэ.
 
[[Категория:Нуучча тыла]]