Хара улун Хотугу Америка, Европа, Азия туундаралыгар сорҕотугар уонна ойуурун балаһаларыгар олохсуйар. Уйаланар сиргиттэн хоту (Арктика кытылларыгар уонна арыыларыгар) көһөр уонна сарыыр эрэ кустары көрсүөххэ сөп.
Бу улуннар үксүн хайа өрүстэрин кытылларыгар уйа тутталлар, манна балайда элбэх ахсааннаах холуонньалара үөскүүр. Дэхси сиргэ аҕыйах ахсааннаах, эбэтэр олох да суох. Ойуур балаһатыгар улун улаҕан өрүстэргэ олохсуйар.(Баай байанай бэлэҕэ: Дьокуускай, кытыл салама 2014, 328с, Т.Н.Галактинова, А.А.Егоров, В.В.Егорова, Е.Е.Антонов, Е.Н.Баишев)
